Gayrimenkul Sertifikasını anlamak için küçük bir örnek vereyim. Diyelim ki bir daire 10.000 paydan oluşuyor ve her bir payın fiyatı X lira.
Bu paylar borsada işlem görecek ve isteyen istediği kadar pay alacak. Proje teslimine kadar bir dairenin tamamı kadar pay alabilirseniz o daireyi almak için başvuruda bulunabilirsiniz. Ya da bu zaman zarfında elinizdeki payları borsada satıp istediğiniz zaman nakite dönebilirsiniz. Veya proje tesliminde açık artırmaya çıkacak daireyi satın almak için bekleyebilirsiniz. Kafanızda deli sorular olabilir ama ilk defa uygulamaya girecek model tecrübe edildikçe oturacaktır. Pay pay satılacak Gayrimenkul Sertifika modeli ile gayrimenkule bütçeniz kadar yatırım yapabilirsiniz. Örneğin ilk defa çıkacak şu an ki proje için belirlenen rakam her bir pay için 42,5 lira. 42,5 TL ve üzeri istediğiniz değerde pay satın almış olacaksınız. Ancak bilinmeli ki her gayrimenkul projesinde bu model olmayacak. SPK ve yönetmeliklerle belirlenmiş şartları yerine getiren İnşaat şirketleri projeleri için bu modeli uygulayacaklar. Şu an ilk proje, Makro İnşaat’ın Başakşehir’de ki Park Mavera 3 projesinin bir kısmı için uygulanacak. İlk olmanın avantajlarını da , dezavantajlarını da firma yaşayacak. Bu projede arsa sahibi olan TOKİ garantör konumunda. Ancak her projede TOKİ olmayacak başka garantör sistemler devreye girecek. Özellikle kentsel dönüşüm alanı olarak ilan edilen riskli alanlarda Gayrimenkul Sertifikası’nın önemli olduğunu düşünüyorum. Riskli Alan ‘da yaşayan hak sahiplerinin yeni yapılacak projede nerde nasıl bir yere sahip olacağının sonuçlanması ve izahı zor durumlarda evlerine yapılacak değer tespiti ile hak sahiplerine borsada hemen nakite çevirebileceği Gayrimenkul Sertifikası verilebilecek. Bu da kentsel dönüşümün önünü tıkayan önemli bir sorunun halledilmesi demektir. |